مهدویت و مطالعات حدیثی

جایگاه و اهمیت دعا برای همگان روشن و تعابیری که امامان معصوم درباره دعا دارند بسیار شنیدنی است. ایشان دعا را هم سلاح انبیا می‌دانند و هم سلاح مؤمن. همچنین معصومین دعا را هم محبوب‌ترین اعمال می‌دانند و هم افضل عبادات، چنانکه پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله می‌فرمایند: «افضل العباده الدعاء».[1] چنان‌که بی‌توجهی به آن هم معصیت شمرده شده است، آن‌جا که پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله می‌فرماید: «ترک الدعاء معصیه».[2]
این موضوع در ماه مبارک رمضان اهمیتی مضاعف می‌باید و به راستی مگر می‌شود کسی بر ماه رمضان وارد شود، اما خواسته‌ای از خدا نخواهد. وقتی دعای روزه‌دار، همان‌طور که پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله در خطبه شعبانیه فرمودند، مستجاب است، پس چرا دعاها را در این ماه دو چندان نکنیم؟
شاید بتوان حکایت دعا در ماه رمضان را با حکایت یاران پیامبری از پیامبران خدا مقایسه کرد. آنان در مسیر راه به غاری رسیدند. آن پیامبر هنگام ورود به آن جای تاریک فرمود: هر کس در این غار تاریک چیزی بردارد یا برندارد، در هر صورت پشیمان خواهد شد. پس از ورود به غار چیزهایی به چشم آمد، بعضی‌ها از آنها چیزی برداشتند و برخی نه، اما وقتی که از غار خارج شدند متوجه شدند چیزهایی برداشته‌اند سنگ‌هایی از طلا و جواهر و اشیاء قیمتی است. همان‌طور که پیامبرشان فرموده بود چه آنها که برنداشته بودند و چه آنها که کمی برداشته بودند، تأسف زیادی ‌خوردند.
دعا کردن در ماه مبارک هم همین حکم را دارد. اگر بدانیم چه قدر دعایمان در ماه مبارک ارزش و ثواب دارد، قطعاً از بی‌توجهی وکم توجهی به دعا فاصله خواهیم گرفت و نهایت دعا کردن را مد نظر قرار خواهیم داد. باید بدانیم در فردای قیامت که روز حسرت است اگر دعا نکنیم، حسرت می‌خوریم و اگر هم دعا کنیم، باز حسرت می‌خوریم که این مقدار هم کم بوده و باید بیشتر دعا می‌کردیم.

دعا برای امام زمان(عج) در ماه رمضان
وقتی ارزش دعا آن‌قدر بالاست و در ماه مبارک هم استجابت آن تضمین شده است، چرا ابتدای دعاهایمان دعا برای سلامتی و ظهور حضرت ولی عصر(عج) قرار نگیرد؟ همین دعا برای سلامتی آقا امام زمان(عج) که با «اللهم‌کن‌لولیک‌الحجه‌بن‌الحسن...» آغاز می‌شود را شاید خیلی‌ها ندانند که در مفاتیح الجنان وجود دارد؟ این دعا یکی از دعاهایی است که برای سلامتی حضرت در هر ساعتی خواندنش سفارش شده، ولی چون در این ماه ـ به ویژه در شب‌های احیا ـ بیشتر سفارش شده رابطه روزه‌دار با منتظران ظهور را نشان می‌دهد.
فراموش نکنیم که ما یکی از منتظران ظهوریم و همه حالات و جهت گیری‌های ما حتی دعاهایمان باید به قصد رضایت حضرت ولی‌عصر(عج) و برای ایشان باشد. آنان که در دعا کردن یادی از حضرت نمی‌کنند، کم همتی در دعای خود را نشان می‌دهند.
باید دانست این دعای ماست که به عنایت حضرت محتاج است، نه این‌که حضرت به دعای ما نیاز پیدا کند و نباید فراموش کنیم که حضرت بدون دعای ما هم در حمایت و حفظ الهی قراردارد. البته ممکن است سؤال شود چه نیازی به دعا کردن در حق آن حضرت وجود دارد و وقتی که حضرت در پناه خداست و از همه جهت محفوظ است، دعای ما چه اثری خواهد داشت؟ در جواب باید گفت که وظیفه ما دعا کردن است و یک منتظر نباید نسبت به دعا در حق حضرت بی‌تفاوت باشد، زیرا همین بی‌تفاوتی مرز میان منتظران و غیر منتظران را جدا می‌کند. به علاوه ما با دعا کردن خود را در مسیر حفظ و حمایت از آقا و مولایمان قرار می‌دهیم و این زمینه‌ای می‌شود تا حضرت مهدی(عج) نگاه مهربانانه‌ بیشتری به ما داشته باشند و از ما ـ آن‌هم تا حدودی ـ راضی شوند.

* . فارغ التحصیل مرکز تخصصی مهدویت
1. میزان الحکمه، ص1646.
2. همان، ص1644.

*محمد جواد کمار ـ دوماهنامه امان شماره 25