فاطمه سلاماللهعلیها با نام مهدی(عج) شاد میشد و با یاد او خود را تسلّی میداد. بدون مهدی(عج) تحمل شهادت حسین علیهالسلام بر فاطمه سنگین بود.
فاطمه سلاماللهعلیها به چنین فرزندی میبالد و مهدی(عج) برچنین مادری فخر می فروشد.
بین این دو بزرگوار ارتباطی ویژه و مشابهتهایی وجود دارد که ابتدا به برخی از ارتباطها سپس به برخی ازتشابهها اشاره می کنیم:
1- حضرت مهدی(عج) فرزند حضرت فاطمه سلاماللهعلیها
از مواردی كه همه فرقهها اعم از شیعه و غیر شیعه قبول دارند، این است که حضرت مهدی(عج) از فرزندان حضرت زهرا سلاماللهعلیها است . در این زمینه، روایات فراوانی داریم که به یک نمونه اشاره می کنیم. پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله در روایت زیبایی ، دخت گرامی خود را به مهدی(عج) بشارت می دهد و می فرماید: بشارت بر تو که مهدی از نسل تو است[2].
2- یاد مهدی(عج) تسلی دهنده خاطر حضرت زهرا سلاماللهعلیها
هنگامی که پیامبر صلی الله علیه و آله در بستر ارتحال بود و حضرت زهرا سلاماللهعلیها حال پدر را مشاهده کرد، گریست و کم کم صدایش بلند شد. پیامبر صلی الله علیه و آله سربلند کرد و علت را جویا شد. حضرت زهرا سلاماللهعلیها عرض کرد: بعد از شما از تباهی وضایع شدن دین و عترت می ترسم.
این جا بود که او را دلداری و تسلای خاطر داد به این که مهدی امت از نسل تو ظهور می کند و ریشه گمراهی را میکَنَد[3].
3. فاطمه سلاماللهعلیها الگوی مهدی(عج)
الگوسازی و شناساندن الگوی مناسب ازجمله روشهای اسلام برای ارائه برنامه زندگی و ارشاد به کمالات و مقامهای معنوی است.
خداوند متعالی، پیامبر صلی الله علیه و آله وحضرت ابراهیم و پیروان واقعی او را الگو معرفی می کند[4].
درحدیث زیبایی، امام زمان(عج) مادر خود را الگوی نیکو معرفی می کند:
َ فِی ابْنَه رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله لِی أُسْوَه حَسَنَه[5]
برخی از تشابههای این دو بزرگوار
1. در روایات حضرت زهرا سلام الله علیها و حضرت مهدی(عج) هر دو سرور عالمیان نامیده شدهاند.
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: دخترم فاطمه سلام الله علیها سرور زنان عالم از اولین و آخرین است [6] و امام رضا علیهالسلام لقب سید خلق را به فرزند گرامیاش حضرت مهدی(عج) داد[7].
2. حضرت زهرا سلام الله علیها طاهره و پاک و حضرت مهدی(عج) طاهر است
طاهره و طاهر لقبی است که پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله به دخترش فاطمه سلام الله علیها و به فرزندش حضرت مهدی(عج) داد. پیامبر فرمود: آیا نمی دانی که دخترم پاک و پاکیزه است[8]، و فرمود: خداوند در صلب امام عسکری علیه السلام نطفه ای مبارک، پاک و پاکیزه تعبیه کرد[9].
3- هر دو وجود مبارک هستند
از القابی که حضرت زهرا سلام الله علیهادارد مبارکه و از القاب حضرت مهدی(عج) مبارک است و هر دو وجود باعث خیر و برکت هستند.
4- در بسیاری از القاب دیگر نیز با هم تشابه دارند
او زکیه هست و او زکی
او طیبه هست و او طیب
او مطهره هست و او مطهر
او تقیه هست و او تقی
او نقیه هست و او نقی
او محدثه هست و او محدث
او منصوره هست و او منصور
او صدیقه هست و او صادق المقال (راست گفتار)
او صابره هست و او صابر
او معصومه هست و او معصوم
او نور اهل آسمان هست و او نور اهل زمین
او شفیعه قیامت هست او شفیع قیامت
هر دو، ستاره درخشان و کوکب دری هستند
هر دو، غوث و فریادرس هستند
هر دو، عنایت خاصی به زوار امام حسین علیهالسلام دارند
هر دو در دنیا زهد دارند
هر دو از عابدان زمانه هستند
هر دو با انحراف ها و بدعت ها مبارزه می کنند
هر دو، غم خوار مسلمانان به ویژه شیعیان هستند
هر دو در ایثار بر دیگران مقدم هستند
هر دو، مورد علاقه شدید پیامبر هستند
5- حضرت زهرا سلام الله علیها مظلومه هست و حضرت مهدی(عج) مظلوم است
در زیارات حضرت زهرا می خوانیم:
السَّلَامُ عَلَیكِ أَیتُهَا الْمَظلُومَه[10]
حضرت علی علیه السلام در ترسیم مظلومیت همسرش فرمود:
إِنَّ فَاطِمَه بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ ص لَمْ تَزَلْ مَظْلُومَه مِنْ حَقِّهَا مَمْنُوعَه[11]
فاطمه دختر پیامبر همواره ستم دیده و از حق خود محروم بود.
حضرت علی علیه السلام در ترسیم مظلومیت و غربت فرزندش مهدی(عج) نیز میفرماید:
صَاحِبُ هَذَا الْأَمْرِ الشَّرِیدُ الطَّرِیدُ الْفَرِیدُ الْوَحِیدُ[12]
صاحب این امر ، همان رانده شده دور شده یگانه و تنها است.
مرحوم میرجهانی می گفت: در عالم رؤیا، مادر مظلومم حضرت فاطمه صدیقه سلام الله علیها را دیدم و ایشان سه بیت شعر فارسی خواند. وقتی بیدار شدم فقط یک بیت را به یاد داشتم و آن بیت این گونه است .
«دلی شکسته تر از من در آن زمانه نبود
در این زمان دل فرزند من شکسته تر است» [13]
بیایید با هم ، با شناخت آنها و عمل به وظیفه هایمان در زمان غیبت ، این دو مظلوم را از مظلومیت برهانیم.
1 . حديث لوح ، كافی، ج1، ص 527
2 . من هو المهدی(عج) ص90 به نقل از ده منبع عامه
3. کشف الغمة ج3 ص 267
4. سوره احزاب، آيه 21 و سوره ممتحنه آيه 4 تا 6
5. بحارالانوار، ج53، ص178، باب 31
6. فاطمه من المهد الی اللحد،ص 166
7. مرآة العقول ج26 ص 217
8. فاطمه من المهد الی اللحد ،ص 121
9 . روزگار رهايي ، ج 1 ،ص71
10.من لا يحضره الفقيه ، ج 2، ص 572
11. بحارالانوار 43 209 باب 7
12. بحارالانوار 51 120 باب 2
13. عنايات حضرت مهدی(عج) به علما و طلاب ص 176
علی مصلحی ـ پیششماره دوم امان